[503]

Autograph a : Zürich StA, E lI 336, 139 (Siegelspur) Übersetzung: Ein bisher unveröffentlichter Brief eines Winterthurer Geistlichen an den Reformator Heinrich Bullinger, in: Reformierte Schweiz 8, 1951, S. 361

Mußte für die Pfarrer von Gachnang [Konrad Wolf]und Schlatt [Hans Ulrich Seiler], die nach Zürich reisen, einen Empfehlungsbrief schreiben, da sie Bullinger nicht kennen; die beiden möchten Zürichs Unterstützung für den vom Komtur von Tobel [Dietbald Gyß von Gyßenberg] vertriebenen Pfarrer von Wängi [Johannes Buchmann] erwirken. Gruß und Bitte um Hilfe. Empfiehlt noch zwei Männer, die nach Beendigung des Briefes zu ihm kamen und ebenfalls um eine Empfehlung baten.

Gratiam et pacem a domino etc.

Venerunt ad nos hodie fratres isti, ecclesiarum Gachnensis et Schlattensis pastores 1 , viri, ni fallor, boni iuxta ac pii, asserentes se Thigurum petituros ac iam nunc itineri accinctos esse. Verum noluerunt vel unguem latum ² discedere, nisi se prius tibi ignotos literis commendassem. In hac siquidem videbantur esse sententia prorsus, ut istuc multo felicius profecturi essent, si meis ad vos literis commendaticiis muniti venirent. Tantopere boni viri sibi persuaserant nostram apud vos valituram authoritatem, quantumvis ego reniterer. Atque cum iam diu multumque contendissent, ecquid esset, queso. Aiebant illi se non suo sed fratris ³ cuiusdam nomine hoc itineris suscepisse, qui iam aliquot b annos magna cum fide tum constantia Christum annuntiaverit utcunque c interea afflictus ac magna paupertate impendio divexatus, ecclesie scilicet in Wengen apud Durgovios ⁴ . Quem non ita pridem commendator in Tobell ⁵ , homo ipsissima impietas ac merum diaboli mancipium, et a provincia predicandi evangelii amoverit immeritum et a sacerdotio excusserit causa incomperta ac innoxium ⁶ , auctum liberis octo, cui ne d assis quidem amplius suppetat,

Briefe_Vol_05_040	arpa

---

unde vel restim coemere liceat ⁷ . Adeo in arctum copias pii viri contractas esse constanter affirmabant addentes post multa, quod misertum esset eos hominis, atque hoc itineris potissimum suscepisse e , ut id f tibi atque aliis istic tue sortis fratribus indicarent sperantes fore, ut misero vestra opera succurreretur, quoquo modo id fiat, sive ex publica eleymosina[!] sive alias, ut saltem vite necessitatem cum liberis ad necem propemodum usque emaceratis g aliquamdiu sustineri liceat. Intellecta igitur bonorum virorum pietate ac sollicitudine erga fratres pauperes non potui non morem gerere, ac lubens. Manum itaque tabule admovi ista h in commendationem sui exarans derepente. Ipsi tibi latius rem omnem ac ordine verbis coram exponent, quando mihi modo longiori esse haud licet.

Vale bene et fac, quod potes et debes, que tua est humanitas ac erga i fratres omnes propensa voluntas, ut aliqua ex parte hoc hyberno saltem tempore apud vos hereat.

Die k tertio ianuarii, quae fuit dominica prima greek greek ⁸ anno 1535.

Cumque hasce literas iam absolvissem, at nondum obsignassem, en alii duo ⁹ adsunt eodem hesitantes luto 10 , qui parem a nobis operam efflagitabant ac nullo mehercle labore, quod petebant, mox impetrabant. (Hinc l fit, ut prioribus hanc coronidem adiecerim.) Quos identidem tibi commendo quam possum maxime. Quid vero abs te fieri expectant quave in re opera tua opus habeant, ipsi tibi coram verbis suis m referent.

Heinrichus tuus Lutius.

[Adresse auf der Rückseite:] Domino Heinricho Bullingero, Thiguri a sacris

contionibus primo, amico ac fratri suo cum primis observando.

die Rekatholisierungsbestrebungen in den Jahren 1534 und 1535 im Thurgau vgl. auch oben Nr. 501, Anm. 2.