[452]
Autograph: Zürich StA, E II 357, 19f (Siegelspur) Gedruckt: Blarer BW I 562f
Half den Empfohlenen. Schätzt Bullinger hoch. Dessen Briefe an den Herzog [Ulrich]wird dieser gewiß noch lesen, denn er denkt gut von Bullinger. Philipp [Melanchthon]kam noch nicht. Osiander hält sich in Stuttgart auf und freut sich über Bullingers Einverständnis mit Bucer. Blarer ordnet entgegen den Gerüchten nichts an, was sich nicht ziemt. Stimmt Bullingers Abendmahlslehre zu. Auf den Hinweis auf gläubige Prediger wird er später zurückkommen. Einige aus der Eidgenossenschaft sind aufgenommen worden. Dankt für einen zweiten Brief und ein Büchlein. Johannes Wagner wird Neuigkeiten [aus Württemberg]berichten. Der Herzog [Ulrich] ist in Wildbad. Das Volk schließt sich dem Evangelium an. Die Theologen [der Universität]außer Balthasar [Käufelin]bekämpfen die Wahrheit. Blarers Widerruf [in der Abendmahlslehre] ist eine Lüge der Gegner. Er verzichtet auf eine öffentliche Rechtfertigung, um weitern Streit zu vermeiden. Freut sich, daß Bullinger und Leo [Jud]wegen der Württemberger Konkordie besänftigt sind.
Gratia Christi tecum.
Quos literis tuis tantopere mihi commendasti 2 , charissime Bullingere, observande frater in Christo, qualicumque meo consilio paululum iuvi. Atque
Briefe_Vol_04_0341 | arpa |
---|
utinam tantum re ipsa, quantum erat in votis, iuvare licuisset! Plane intellecturi erant boni viri, quanti apud me esset Bullingeri commendatio. Te profecto, mi frater, imo in te dominum et egregia illius dona, quibus adeo ecclesiis commodas, ut debeo, facio maximi precorque plurimum, ut coelesti sui spiritus incremento quotidie nobis te ipso quoque maior evadas.
De tuis ad principem nuper datis literis 3 nihil habeo, quod scribam. Innumeris certe tum cum eas sibi redderem, negociis distinebatur, ut ne legere quidem vacaret. Non dubito vero, quin postea legerit. Expiscabor occasione aliqua nacta, ecquid placuerint. Bene sensit de tuo ingenio tuaque eruditione et sana in Christum fide, nunc etiam non paulo melius, postquam me narrante de tuis rebus omnibus factus est certior. Philippus 4 nondum advenit, sed venit non pridem Stutgardiam Osiander 5 illic, puto, haesurus tantisper, dum redeat princeps 6 . Modestiore iam est spiritu, quam fuit aliquando. Scripsit nuper ad Bucerum sic inter alia: «Bullingerum vestrae sententiae subscribere etiam ab aliis audio. Quod si sine dolo est, magis etiam gaudeo.» 7
Quod hortaris, ne quicquam praeter christianum decorum in hominum gratiam designem 8 , recte facis, et ita stat animus, quicquid de me iactent vanissimorum hominum vanissimi rumusculi. Confessio tua de coenae negocio 9 uti mihi placeat, prius ad te scripsi 10 . Vellent nonnulli tantum operae te sumpsisse, ut ostenderes exhiberi hic etiam corpus Christi, quantum a te sumptum est, ut evincas panem non esse corpus, quod nemo affirmet 11 . Quod indicas esse istic fideles aliquot verbi ministros 12 , bene est. Nam usui nobis erunt suo tempore. Nunc enim plures advolant, quam quibus prospici queat, et incertum adhuc, qui et quot parati mittendi sint. Interim tamen unus atque alter ex Helvetiis receptus est, ut frustra calumnientur nullum ex illis suscipi.
Sed iam ad alteram epistolam tuam 13 , ubi primo gratias tibi quantas possum maximas ago pro missa ad me parte libelli tui 14 , quem non licuit tamen
Briefe_Vol_04_0342 | arpa |
---|
per occupationes penitius introspicere, sed pium tamen et eruditum ut omnia tua lubentissime iudico.
Quid apud nos agatur, hic tibi Ioannes Wagnerus 15 bona fide narraverit. Princeps etiamnum in Thermis Ferinis 16 est. Plebs hic evangelio Christi satis magno numero accedit 17 . Ex theologis unus solus est D. Ba[l]thassar Wilpergensis 18 , quocum mihi conveniat. Caeteri ad unum omnes iunctis copiis veritatem oppugnant et, quantum possunt, expugnant 19 . Et facile coniicis, mi frater, quo in fimoso bubili verser ||S. 20 et quod mihi Augiae stabulum repurgandum siet 20 , ubi non uno tantum Hercule opus sit, quamquam satis animorum quotidie mihi addit Christus satisque virium nec infelix est conatuum meorum successus. Gratia Christo, qui usque per nos vincit. Eum pro me sedulo cum ecclesia tua piis votis interpella, ut in bene coeptis melius semper in finem usque promoveamus.
De mea ista recantatione 21 nihil aliud scribo nisi hanc esse ab hostibus
Briefe_Vol_04_0343 | arpa |
---|
veritatis impudentissime ut multa alia confictam. Publicitus me purgarem, nisi peius subinde recrudescerent facta istiusmodi mala 22 . Primam concordiae nostrae rationem probe tenes, quam profecto multum gratulabar tibi, magno iudicio viro, haud discplicere. Quin etiam placatum iam Leonem 23 , ut scribis 24 , vehementer gaudeo. Quem cum Pellicano ac caeteris symmystis, Theodoro 25 praesertim, meis verbis amanter et christianice saluta meque illis accuratissime commenda.
Bene vale, semper mihi suspiciende ac venerande Bullingere, meque, ut facis, constanter et unice deama.
Tubingae, 5. octobris a .
Tuus Ambrosius Blaurerus.
[Adresse darunter:] Clarissimo et incompar[a]bili b eruditione viro [d.]c Heinricho Bullin[gero]d , Tiguricensi episcopo, [d. et fratri] e observando suo.