[291]
Autograph a : Zürich ZB, Ms F 62, 41f. Siegel Zusammenfassende Übersetzung und Teildruck: Blarer BW I 444f
Lobt Gervasius [Schuler], der in Memmingen einstimmig zum Pfarrer gewählt wurde und nun für kurze Zeit in die Schweiz zurückkehrt. Kaspar von Schwenckfeld hat ein Büchlein «Von der erbawung des gewissens» herausgegeben, womit er die einfachen Gläubigen täuschen will. Darum sucht er auch die Freundschaft der Evangelischen, obwohl er in Wirklichkeit ein Feind der Einheit ist. Es ist zu befürchten, daß er sein «süßes Gift» nicht nur in Augsburg, sondern auch in Schwaben ausstreuen wird; Wachsamkeit ist vonnöten! Weiteres über Schwenckfeld erwartet Blarer von [Hans]Friedrich Thumb von Neuburg. Bullingers Manuskript «De Testamento» hat sehr gefallen. Grüße. Sorge wegen der für die Evangelischen ungünstigen Friedensvereinbarung in Solothurn. In Beantwortung von Bullingers Dankesworten bedankt sich Blarer seinerseits für alle ihm erwiesenen Wohltaten, vor allem für Bullingers Geschenk an seine Schwester [Margaretha]. Schuler soll besser haushalten, seine Gönner wünschen es.
Gratia Christi tecum.
En redit tibi rursum Gervasius 1 hic noster, charissime Bullingere, qui nuper a te huc missus 2 ac, postquam sermones plus minus sex apud nos ad ecclesiam habuit,
Briefe_Vol_03_0238 | arpa |
---|
multis meis commendaticiis epistolis 3 Memingenum abmandatus ipse deinde rara illa oris sui gratia eruditaque facundia, qua vix ulli secundus est, adde etiam, ista morum innocentia ita se illic commendavit, ut mox communibus suffragiis et uno omnium ore episcopus ecclesiae creatus sit ac rediens non pauciores mihi epistolas 4 , laudis suae candidissimas praedicatrices, retulerit, quam illuc perferendas a me prius acceperat. Credunt illi certe non iam propter meam orationem, sed quia viderunt et audierunt ipsi 5 divinum hoc organum, quo etiam nomine novo et summo beneficio sese mihi devinctos affirmantes maximis maiores gratias agunt, quod mea opera talis ipsis obtigerit sacrorum antistes, quamquam ingens hoc bonum tibi quoque acceptum ferant aequissimum est, quippe qui primus mihi homuncionem hunc plane egregium indicaveris 6 . Gratia deo, qui et ecclesiae Memingensis et Gervasii rebus ad famem iam illi propemodum redeuntibus tam benigne prospexit. Ut reliqua confecta sint, ipse tibi melius narraverit.
De Schwenckfeldo, mi frater, id quod res est, animus tibi praesagiit 7 . Nocentissimam profecto christianae simplicitatis pariter et unitatis pestem hunc hominem dicere ausim, et qui non vulgaribus dotibus insidiosaque blandiloquentia sua ad imponendum et dementandum sit appositissimus. Libellum nunc aedidit, quem «De aedificanda conscientia et fidei incremento» 8 inscripsit, in speciem plus quam christianissimum. Nihil enim praeter Christum et dignam illo vitam resipere videtur. Sed o vulpem astutissimam et evangelicae gallinae, quae pullos sub alas officiöse congregat 9 , miris artibus insidiantem, donec iugulum petat. Sic viam sibi munit ad simplicium animos, quo confirmata paulatim sanae doctrinae persuasione maiore postea autoritate venenata sua dogmata obtrudat et concordiam perturbet. In hoc etiam nostrorum amicicias tanto studio ambit, ut iis fretus minus illis b suspectus sit minoreque negocio parum prudentibus imponat, cum interim vere sibi cum nullo conveniat nullamque nec apud nos nec apud anabaptistas nec apud papistas Christi ecclesiam agnoscat 41v. || ac nulla sit usquam Christi fidelium congregatio, quacum Christi panem frangere 10 velit. Agit etiamnum Augustae 11 atque invenit illic, qui se multum suspiciant et venerentur, scilicet ne usquam desit suum patellae operculum 12 . Vereor autem, ne inde profectus in Sueviam illi quoque dulce venenum suum propinet, ut solet nusquam non virus hoc suum evomere. Christus, optimus maximus servator, feras istas vineam suam depascentes potenti sua manu tempestiviter abarceat nosque hoc reddat vigilantiores, quo sunt graviora praesentioraque furum et latronum pericula 13 !
Briefe_Vol_03_0239 | arpa |
---|
Doleo supra quam scribere possum, adeoque dolet maxime, quod dolere satis nequeo ecclesiae dei vicem, nisi quod consolatur interim hanc suo fundamento nixam nec ventis peregrinarum doctrinarum a dextris nec persequutionum procellis a sinistris labefactari posse 14 . Missurus eram Schwenckfeldica nonnulla, verum nondum illa remisit nobilis Friderichus Thum a Newburg 15 , cui Schwenckfeldus, posteaquam omnia simulavit et dissimulavit, subtilissima ratione toxicum miscuit, ut propemodum a nostris abstraxerit utque tempestiviter mihi medendum fuerit. Ubi primum accepero, curabo, ut habeas.
Quae tu nuper per Gervasium nostrum «De unico testamento» scripta misisti 16 , maiorem in modum placuerunt. Fac sciam, num remitti tibi debeant an retinere me velis. Quod posterius ubi permiseris, conduplicato beneficio obstrictum habebis, et quod miseris, et quod describendi me labore levaveris, vicissim sensurus nostram quoque gratificationem, cum primum casus aliquis feret. Christus, cui studia tua tanta felicitate desudant, te nobis et ecclesiae suae quam diutissime servet incolumem. Cui nos quoque piis votis sedulo commenda.
Salutant te nostri omnes, inprimis uxor 17 , soror 18 et patruelis 19 , quae tuae quoque sanctissimae coniugi 20 salutem me adscribere iusserunt. Multis se tibi commendant Zuiccii 21 cum germano meo fratre 22 . Pellicano, syncerissimo et optimo viro, Leoni 23 , sancto ac vere erudito fratri, Theodoro 24 , iuveni incomparabili, pariter et duobus illis humanissimis viris, comitibus tuis 25 , Utingero et Wernhero 26 , fac nostris verbis plurimam dicas salutem nosque illis accurate commen[des]c .
||42r. Audimus Soluturanorum intestinum dissidium 27 utcunque compositum, sed iniquis conditionibus 28 . Quod ad nostros sane adtinet, ut vereantur prudentes viri, ne recrudescat propediem hoc malum. Dominus vestram gentem suae pacis vinculo ac verae charitatis foederibus firmiter aliquando et perpetuo constringat!
Bene vale, anime mi.
Constan[tiae], 2. decembris 1533.
Tuus Ambrosius Blaurerus.
Quorsum adtinet, Bullingere, ad calcem epistolae 29 tuae tam anxie nobis gratias agere, quasi vero quicquam officii et beneficii in te collocaverimus dignum tua illa
Briefe_Vol_03_0240 | arpa |
---|
tuorumque, qui una aderant 30 , humanitate, eruditione, pietate, quasi denique non abunde retuleris gratiam elegantissimo munere tuo, quo sororem nostram 31 adeo magnifice ornasti, ut in nos iam inclinet agendarum referendarumque gratiarum onus?
Admone Gervasium, ut paulo quam hactenus ad rem sit attentior aut certe totum administrandae domus rationem in uxorem 32 reiiciat. Nam qui alioqui impensissime homini favent, hic tamen multa in ipso desiderant.
[Adresse auf der Rückseite:] Clarissimo Tiguricensis ecclesiae episcopo Heinricho Bullingero, venerando suo fratri in Christo.