Projektseite Bullinger - Briefwechsel © Heinrich Bullinger-Stiftung
Textbreite
Schriftgröße
Kapitel 

[444]

Andreas Karlstadt an
Bullinger
Basel,
27. September 1534

Autograph: Zürich StA, E II 336, 22b (Siegelspur) Gedruckt: Barge II 600

Bedankt sich für die ihm zugesandten Geschenke. Er ist besorgt, weil es Gerüchte gibt, wonach Bullinger Ambrosius Blarers [Württemberger Abendmahlskonkordie]gutheißt und sogar etwas Ähnliches predigen will. Karlstadt glaubt das natürlich nicht, bittet aber trotzdem um eine kurze schriftliche Erklärung, damit er Bullinger gegen solche Vorwürfe besser in Schutz nehmen kann. Darum bittet er auch um die Zusendung von Bullingers «Assertio [utriusque in Christo naturae]». Grüße.

S. Graciam tibi, prudentissime Bullingere, habeo. Nam munera gratissima 1 , quae misisti, cepi. Caeterum fama est te id, quod infirmitatis caussa fecit d.

24 Bucers im August/September 1534 entstandene «Defensio adversus axioma catholicum, id est criminationem R. P. Roberti Episcopi Abrincensis», Straßburg 1534 (Bibliographia Bucerana 51f, Nr. 45). - Robert Céneau (1483-1560), Bischof von Avranches (Normandie) und Theologe der Sorbonne, hatte 1534 in einer Schrift «Axioma catholica» Bucers Abendmahlsauffassung angegriffen. Dagegen verteidigte Bucer die Auffassungen Luthers, Zwinglis und Oekolampads mit dem Hinweis, daß diese sich in Wirklichkeit gar nicht voneinander unterscheiden. - Lit.: Farge, Paris Doctors 79-84; Contemporaries I 288; zum Werk s. Pierre Lardet, La rhétorique revendiquée: Martin Bucer contre Robert d'Avranches (1534), in: Logique et theologie au XVI e siècle: aux sources de l'argumentation de Martin
Bucer, Genève-Lausanne-Neuchâtel 1980. - Cahiers de la revue de théologie et de philosophie 5, S. 53-75; Ian Hazlett, The Development of Martin Bucer's Thinking on the Sacrament of the Lord's Supper in its historical and theological Context 1523-1534, Diss. theol., Münster i. W. 1975, S. 384-397.
25 Leo Jud.
26 Biblianders nach dem hebräischen Urtext erarbeitete, lateinische Übersetzung des Propheten Nahum erschien mit Anmerkungen versehen im Sommer 1534 bei Froschauer in Zürich, s. Rudolphi 26, Nr. 219; Egli, Analecta II 32f.
27 Vgl. Mt 13, 39.
1 Möglicherweise handelte es sich um Büchergeschenke.

Plaurerus 2 , immo quod fecit, ut sibi Christum infirmis adnunciare liceret 3 , sic approbare, quod plerique verentur istic te similia per publicas conciones evulgaturum. Quod ego minime credo. Novi enim tuam et eruditionem et constanciam. Quare e re tua feceris, si mihi de re ea vel schedam mittes, ut ora quorundam obstruam suspicantium te robustis iam et aedificatis in domino infirmitatis lac inserturum 4 . Sic talique lenitate, quod illi paulo durius garriunt, narrare iam libitum fuit. Si pro vulnere ducis quod dico, scias e charitate profectum nec aliud me quaerere, nisi ut honorem de me bene meriti ratione certa defendam. Idcirco remittes quam primum Assertionem 5 , quoniam honorem et famam tuam omniumque Tigurinorum conservare pro mea semper virili adnitor.

Vale faeliciter. Saluta dominos et fautores amanter.

Basileae, die septembris 27. anno 1534.

Tuus Carolostadius.

[Adresse auf der Rückseite:] Doctissimo viro d. Heinricho Bullingero, Tigurino antistiti, patrono et fratri colendissimo.