[1809]
Abschrift von Stumpf: Zürich ZB, Ms S 313, 12r.-v. Ungedruckt
Leidet schon über eineinhalb Monate an ständigen Kopfschmerzen, sodass er nicht alles [von
Stumpf] — das zweifellos seine Anerkennung findet - lesen konnte. Sendet Abschriften aus
einem alten Buch des St. Galler Klosters, zusammen mit den Annotationen zu Caesar von
[Johannes]Rhellikan, der in Vielem [Heinrich] Glarean und [Aegidius] Tschudi widerspricht;
bittet um Rückgabe zusammen mit den Annotationen Glareans. Die durch die schwierigen
Verhältnisse im Grüninger Amt begründete Bitte Stumpfs um einen erfahrenen und fähigen
Prediger für das Kloster Rüti ist wegen des Mangels an geeigneten Pfarrern nicht leicht zu
erfüllen; [Johannes]Wolf predigt in Höngg, [Johannes]Haller in Eglisau, und Georg Stäheli
wurde nach Stein [am Rhein] entsandt, von wo er allerdings wegen Krankheit zurückkehren
musste; es bleibt Erasmus [Schmid] als letzte Hoffnung. Gruß. [Johann Jakob] Ammann hat
Stumpfs Bücher bereits gelesen.
H[enricus] Bullingerus Ioanni Stumphio. a
Gratiam et pacem etc.
Perpetuo quodam dolore capitis b ita hucusque sesquimensem et amplius sum divexatus ac etiam num excrucior, 2 ut tua nondum licuerit omnia legere. Nihil tamen dubito, quin omnia sint placitura, quia prima vehementer probantur mihi. Mitto hic quaedam, quae transcripta c sunt in bibliotheca Sangallensis coenobii e libro vetusto. 3 Adieci commentarios Rheilicani d in Caesarem, 4 ut illum legas cum iuditio. Video illum multa Glareani e 5 et Tschudii f6 oppugnare; quam feliciter, non dixero. Ubi autem perlegeris, remitte unacum Glareani annotationibus 7 , ||12v. si sic sit commodum.
Literae tuae 8 satis alioqui turbatum et negotiis oppressum magis turbarunt, non quod aliquid sperarim de coenobio Rüttino, sed quod ex literis intelligo omnia per totum agrum Gröningensem esse corruptissima. Doleo evangelii praedicationem tanta contumelia reiici et nullum se dignum parere fructum. Interea censeo et suadeo incumbere nostro offitio, ne culpa nostra sit. Qua in re nulla apud te exhortatione opus. Ministrum petis grandevum, prudentem, doctum, qui hisce diebus in coenobio concionetur. Atque utinam tanta g nobis copia esset, ut delectum talem facere liceret, qualem tu imaginaris.
Ego doleo vix nostris prospectum esse ecclesiis; tantum abest, ut supersint prudentes, periti et grandevi, quos ablegemus. Quos habuimus, ablegavimus. Nam decumbunt aliquot fratres. Wolphius h9 concionatur in Höngk 10 , Hallerus i11 in Aeglisow 12 ; Georgius Chalybeus k 13 ablegatus erat Steynam 14 additis sibi senatoribus duobus, sed rediit infecta re valetudinanus. 15 Alii ad alias concesserunt ecclesias. Nisi ergo Erasmus l16 veniat, non est, quod quemquam expectetis. Vix illo possumus carere, nec quicquam polliceor. Darumb versehends, wie ir mögend. Wir mögend nit baß, 17 wir wöltend gern. Ich hab in allen mynen predigen eben zu der unrüwigsten, unkomlichen 18 zyt unruw darmit gehept und thun sovil mir müglich; mag nit mee, darumb nembt für gut.
Vale.
Tiguri, anno 1543.
Ammianus 19 iam legit tuos libros.