Projektseite Bullinger - Briefwechsel © Heinrich Bullinger-Stiftung
Textbreite
Schriftgröße
Kapitel 

[1232]

Rudolf Gwalther an
Bullinger
Basel,
[um Ende Februar] 1539

Autograph a : Zürich StA, E II 359, 2783 (Siegelspur) Ungedruckt

Fügt sich dem Bescheid, nicht in Wittenberg studieren zu dürfen, und will wissen, ob dies wirklich, wie er gehört hat, für alle Zürcher Studenten gilt. Da er nicht in Straßburg bleiben konnte, ist er nach Basel zurückgekehrt, denn das von Bullinger vorgeschlagene Studium in Paris wäre zu teuer oder würde ihn zum Meßgang zwingen; er bittet dringend, ihn weiterhin auswärts studieren zu lassen. Im Hinblick auf eine Vorlesung von Otto [Werdmüller] soll ihm Bullinger die Werke Ciceros schicken, dazu auch die "Loci", die er von [Nicholas] Eliott

b vor euern gestrichenes euch.
C Das b in obgenantte korrigiert aus g.
8 auch.
9 Wohlergehen.
10 erhalte, bewahre.
11 dauerhafter.
a Mit Anstreichungen von späterer Hand.
1 Wenige Tage vor Gwalthers Brief vom 4. März; vgl. unten Nr. 1235, 2-4 und 7-10.

erhalten hat. In Frankfurt findet ein Bundestag statt; es herrscht Angst vor den Türken, und dem englischen König [Heinrich VIII.] drohen der Kaiser [Karl V.] und der Franzose [Franz I.]mit Krieg. Hat seinem Stiefvater [Sebold Schleusinger]Kürbissamen geschickt; auf Wunsch soll auch Bullingers Ehefrau [Anna Adlischwyler] davon erhalten. Grüße.

Gratiam et pacem a domino etc.

Accepi literas tuas 2 , Moecenas 3 humanissime, quibus et tuam et praesidum nostrorum sententiam intellexi, cui ego obediens Vitembergam adire nunquam instituam; hoc enim nunc unicum curo, ut vobis vestrisque mandatis b satisfacere possim. Cur autem hoc mihi negatum sit, satis manifeste, ut videtur, video neque haec iniquo animo fero, cum vos iam eius aetatis esse eamque rerum experientiam habere sciam, ut, quid agendum sit, multo melius me discernere possitis. Divulgavit autem Basileae rumorem quendam Sebastianus 4 noster, qui dixit hoc decretum a nostris esse, ut nullus nostri collegii alumnus Witembergam petat. Quod num ita se habeat, vaehementer miror.

Quis nunc rerum mearum status sit, paucis sic accipe: Cum Argentinenses sumptus mihi intollerabiles esse viderem nec ipsorum c victus valetudini meae percommodus esset, Basileam redii et a d. Miconio magna cum humanitate receptus sum. Parisiorum schola (cuius tu mentionem feceras) meis opibus est incommoda. Qui nam ii sint, nescio, qui 12 coronatis victum promittunt; omnes sane, quos ego conveni, mensam vix minons vaenire aiunt quam 25 coronatis. Multa praeterea in cubiculum lectumque insumenda, nisi forte hi putant in collegio quodam mihi vivendum esse; quod si fecero, singulis diebus missa audienda est, quod ego nunquam faciam, etiamsi gratis mihi darentur omnia; animae enim salutem pecuniarum cumulis pretiosiorem aestimo. Quare optimum mihi videtur Basileae aliquandiu manere, nisi aliter tibi visum fuerit, cuius consilium ego semper mihi ut certissimam Cynosuram 5 propono. Te rogo, ut, quae in rem meam sint, consulas. Hoc unum autem summis votis abs te oro, ut in hoc apud nostros incumbas, ne reditus mei consilia d captent; huius etenim mentionem in tuis feceras literis. Concedite, quaeso, ut aliorum more etiam ego inter exteros bonas artes perdiscere queam. Sed de his multis agere supervacaneum esse duco etc.

Otho 6 noster, ut spero, brevi publice Ciceronis orationes praeleget 7 . Quare te obsecro (patrone amantissime), ut Ciceronis opera e si modo fieri , potest, hisce Frankfordianis nundinis 8 ad me mittas 9 ; quibus, si poteris, adde, quaeso, locorum communium librum, quem Eliotus mihi dono dedit 10 .

b vor mandatis ein gestrichener Buchstabe.
c vor ipsorum gestrichenes ill.
d korrigiert aus consilii.
e korrigiert aus Ciceronem meum.
2 Nicht erhalten.
3 Vgl. oben Nr. 1217, Anm. 3.
4" Gemeint ist vielleicht Sebastian Guldibeck.
5 Leitstern (vgl. HBBW V, S. 258, Anm. 29).
6 Otto Werdmüller. Vgl. oben Nr. 1222, 9-11.
8 Zum Termin der Frankfurter Frühjahrsmesse vgl. oben Nr. 1217, Anm. 1.
9 Bereits am 4. Oktober 1538 hatte Gwalther

Novi, quod scribam, non habeo, nisi quod, cum Argentina discederem, comitia 11 Frankfordiae fuerunt, quibus Saxoniae dux 12 interfuit. Turcarum vires omnes metuunt, quod Salzburgensis quidam mercator 13 in itinere mihi narravit, cum simul pernoctaremus. Ferdinandus interim (ut ipse narrabat) ad haec colludit; alii principes et episcopi populum magis deglubunt quam tuentur. Angliae regi 14 caesar 15 Gallusque 16 bellum minitari dicuntur 17 . Quod num verum sit, ignoro. Si verum est, stultissimum caesar molitur facinus, qui tot hostibus, quos iam habet, etiam alium sibi parare conatur.

Vitrico 18 meo misi Italicarum cucurbitarum semina; hic, ubi excreverint, etiam tuae uxori 19 (si modo voluerit) de his impartietur, nam hac illi conditione haec misi.

Plura, quae scribam, non habeo. Tu, quaeso, haec mea aequi bonique consule.

Basileae, ex aedibus Miconii, 1539.

Salutato, quaeso, nomine meo matrem 20 et uxorem tuam cum universa familia.

Tui observantissimus

Rod. Gvalterus.

[Adresse auf der Rückseite:] Vere docto et pio viro M. Heinrycho Bullingero, Moecenati suo imprimis colendo. An M. Heinrich Bullinger, predicanten zu Zürich, sinem günstigen herren.

darum gebeten; s. HBBW VIII, S. 239, 17-20.
10 Nicholas Eliott hatte Gwalther 1537 einen von ihm selbst begonnenen Zitatenschatz geschenkt, den Gwalther weiterführte (,,Thesaurus variae lectionis ex prophanis et sacris scriptoribus", Zürich ZB, Ms D 2).
11 Zum Frankfurter Bundestag vgl. oben Nr. 1230, Anm. 4.
12 Kurfürst Johann Friedrich von Sachsen.
13 Unbekannt.
14 Heinrich VIII.
15 Karl V.
16 Franz I.
17 Gwalther gibt hier eine von Bedrot geäußerte Befürchtung wieder; vgl. dessen undatierten Brief an Myconius in Zürich
ZB, Ms F 80, 44. Zu den Gerüchten um einen Feldzug gegen England s. Prüser, England 149-151.
18 Gwalthers Stiefvater Sebold Schleusinger (Schlüßinger), gest. 1560, von Zürich, war wohl ein Nachkomme des Stadtarztes Eberhard Schleusinger (vgl. HBLS VI 197). 1523 gehörte er dem Zürcher Predigerkonvent an. 1525 heiratete er Adelheid Glattfelder, Gwalthers verwitwete Mutter, 1533 in zweiter Ehe Agnes Wolf (vgl. HBBW VIII, S. 177, Anm. 5). — Lit.: Martina Wehrli-Johns, Geschichte des Zürcher Predigerkonvents (1230— 1524). Mendikantentum zwischen Kirche, Adel und Stadt, Zürich 1980, S. 256.
19 Anna, geb. Adlischwyler.
20 Anna, geb. Wiederkehr.