Projektseite Bullinger - Briefwechsel © Heinrich Bullinger-Stiftung
Textbreite
Schriftgröße
Kapitel 

[1153]

Michael Drome an
Bullinger
Oxford,
31. Juli 1538

Autograph a : Zürich StA, E II 369, 189r.-189a r. (Siegelspur) Ungedruckt

Nur weil Nicholas [Partridge]Bullingers Freundlichkeit so gerühmt hat, wagt er zu schreiben. Weiß von Partridge, daß die deutschen Theologen sich nicht nur um die Reform der Kirche bemühen, sondern auch in vorbildlicher Weise auf Ratsuchende eingehen; bittet deshalb gemeinsam mit [seinen Freunden], ihn bei Bedarf um Rat fragen zu dürfen. Viele werden durch die deutschen, zürcherischen und besonders durch Bullingers Publikationen in ihrem Glauben bestärkt; sogar die Reformationsgegner verstummen vor Staunen über seine Schriftauslegung,

10 Eine solche Absicht lag dem Kaiser in Wirklichkeit fern (vgl. HBBW VII, S. 32, Anm. 6).
11 Theodor Bibliander.
a Mit einer Bemerkung von späterer Hand. - Den Schluß dieses Briefes, von hostes vestri (Z. 44) bis kalendas augusti (Z. 64), zitiert Bullinger in einer Zusammenstellung von Nachrichten aus England; s. Zürich SA, E II 369, 57r. (vgl. auch unten Nr. 1184, Anm. a).
1 Michael Drome (Drowne, Drum), aus der Diözese London stammend, kam um 1525 von Cambridge nach Oxford ans Canterbury College. 1528 geriet er wegen lutherischer Neigungen in Haft. 1531-1541
war er Angehöriger des Magdalen College, wurde 1531 Magister der Freien Künste und 1540 Bakkalaureus der Theologie; 1536 und 1539 war er Lektor für Griechisch, und in den Jahren 1537 und 1539 amtete er als Dekan. Drome gehörte zu jenen, die im März 1537 Gwalther und Partridge im Magdalen College empfangen hatten (s. Boesch, Gwalthers Reise 452). 1541 kam er nach Canterbury, wo er Prediger an der Kathedrale und 1544 Pfarrer an der Andreaskirche wurde. Er soll später von der protestantischen Lehre abgefallen sein. - Lit.: A[lfred] B[rotherston] Emden, A Biographical Register of the University of Oxford A. D. 1501 to 1540, Oxford 1974, S. 177.

und viele, die bisher durch die Drohungen ihrer Lehrer abgehalten wurden, lesen jetzt die Schriften Bullingers und anderer, die König [Heinrich VIII.] und andern Vornehmen des Landes gewidmet wurden; bittet ihn, weiter zu publizieren.

Gratiam et salutem a domino.

Etsi nulla mihi tecum intercessit unquam familiaritas, virorum doctissime, quae ad scribendum subinvitare iam posset, attamen generosus ille animi tui candor, comitas tanta ac suavitas, quae mihi Nicolaus 2 meus summopere praedicaverat in te apud tuos tam praeclaro loco viro, extorserunt hanc impresentiarum epistolam, ut quod nullo hactenus veteris amicitiae titulo ausus essem tentare, hae tuae egregiae virtutes et in amicum praeterea exhibita humanitas vel ab ignotissimo alias evincere valebant.

Semper fui hac opinione eos, qui ex animo faverent evangelio, maxime vero, qui antesignani essent in illo pure praedicando, non solere admodum morosos esse vel aditu difficiles. Sed ita iam confirmavit sententiam meam Nicolaus, ut serio existimem non tantum ad restaurandos ecclesiae iam diu corruptae mores vestra doctrina et syncera verbi divini tractatione excitatos vos esse, at ut exemplo etiam vitae quasi totius orbis luminaria praeluceatis vos Germani aliis, tam faciles estis, tam expositi omnibus iuvandis et amplectendis, qui pietati favent. Quo fit, ut minus metuam mihi, quod ignotus, quod imperitus et intempestivus interpellator tibi meis literis accedam, cum non spernitis, qui vestrum studiosum offerant animum. quantumvis alioqui crassum et indoctum. Quamquam non tam accedere me dicendum putem, quam Nicolao sic de vobis referente impelli ad scribendum. Ita enim animum meum accendit tam frequenti praedicatione vestrae inexhaustae humanitatis et ex iucundissimo convictu amplissimi fructus, ut, cum omnia illi optaverim semper, quae mihi ipsi evenire cuperem, ||189v. hanc tamen foelicitatem nescio quo pacto illi pene invideam, quod cum tam doctis et piis viris versari tam diu datum sit et tam disertis sermonibus frui. Nec possum, sat scio, prius animo esse quieto aut illi hanc foelicitatem invidere cessare, quam intelligam non magis alienum habituros nos te licet nunquam adhuc visos, atque ille nobis coniunctissimus hactenus suum possedit. Non minore affectu, ne nescias, tenentur hic multi tum erga te ac tuos quo Nicolaus noster. Quod si impetrare possent, quod facile se exoraturos sperant a tam facili viro, ut libere et audacter, cum opus habeant, ad te scribant, consilium tuum sciscitentur et in arduis quibusdam, ut obveniant, questionibus opera tua utantur sine aliqua temeritatis aut suspicionis nota, existimabunt se summum consecutos esse beneficium. Varii enim occurrunt scrupi in perlegendis tum veterum tum vestratium hominum et aliorum quorundam huius aetatis scriptis. Sunt, quae minus assequimur aliqui, sunt, quae a quibusdam minime

2 Nicholas Partridge. -Partridge hielt sich zweimal mehrere Monate lang in Zürich auf, erstmals von August bis Dezember 1536 (s. HBBW VI, S. 386, 2f, und 493,
78f), ein zweites Mal von Juni bis November 1537 (s. HBBW VII. S. 173, Nr. 1007, und S. 289, Nr. 1060).

probantur, fortassis quia parum intelligant. In his difficultatibus si explicaret illorum animos tua aut tui similium opera, plurimum levarentur illorum cogitationes ac nonnihil lucri fecisse se ex Nicolai ad vos profectione non indiligenter praedicarent.

Passim ab omnibus rapiuntur et devorantur indefessa lectione scripta vestra Germanica, praesertim Tigurina, et tua inprimis, doctissime Bullingere. Quoties in manus veniunt, toties sentire se in pietate profecisse audio quam plurimos testari bonae fidei homines. Imo ipsi hostes vestri nescio quo pacto attoniti obstupescant tuam tum diligentiam tum perspicuitatem in scripturis enarrandis. Et cum olim satis 189a r. || improba amarulentia et maledica improbitate perstringere solebant nominatim quosdam Germanos, te quoque interdum, suggillare scripta vestra, accusare hereseos, vociferari nescio quae prodigiosa dogmata, iam paulatim pedem reprimunt, latrare desinunt et agnoscunt, per quos aliquando profecere. Nam nulli vehementius Germaniam falsis suis premunt accusationibus. quam qui praelectiones suas totas fere e Germanorum petunt libris, astuti quidem viri, qui hinc imperitos auditores avocant, ubi aliquando praeceptorum suorum furia deprehendant. Sed regi et proceribus quibusdam nostris dedicati nuper tui et aliorum labores 3 ac tanto applausu ab eruditioribus quibusque accepti aeternum fere nugonibus istis indixere silentium; illos praeterea animarunt ad vestra scripta tractanda, quos hactenus deterruerunt praelectorum tam horrendae minae. Quare, doctissime vir b , perge foelicibus avibus 4 hostibus tuis esse molestus et veritatis patrocinium non desere, et, si quae habeas alia studiorum tuorum monumenta, in communem omnium utilitatem publicato. Ita demereberis tibi indies magis magisque omnium studiosorum animos et deo optimo maximo acceptissimum haud dubie sacrificium reddes.

Vale et temeritati meae parce.

Oxoniae, e collegio Magdaleniano, pridie kalendas augusti.

Tuus Michael Drumaeus.

[Adresse auf der Rückseite:] Ornatissimo viro d. Heinrycho Bullingero. [Tigu]ri c .

b vor vir ein gestrichener Buchstabe.
c Textverlust, entstanden bei der Entsiegelung.
3 Bullinger hatte sein Werk "De scripturae sanctae authoritate"König Heinrich VIII. gewidmet (s. oben Nr. 1107). Zu denken ist im weiteren etwa an Melanchthons
Neuausgabe der "Loci communes" von 1535 (VD 16, M 3614) und an Capitos "Responsio de missa" von 1537 (VD 16, C 838), die ebenfalls Heinrich VIII. gewidmet sind, oder an Bucers Römerbriefkommentar von 1536 (VD 16, B 8899), der Erzbischof Cranmer zugeeignet ist.
4 Adagia, 1, 1, 75 (LB II 57).