Projektseite Bullinger - Briefwechsel © Heinrich Bullinger-Stiftung
Textbreite
Schriftgröße
Kapitel 

[1106]

Johannes Zwick an
Bullinger
[Konstanz],
28. Februar 1538

Autograph: Zürich StA, E II 346, 101 (Siegelabdruck) Ungedruckt

Hat durch Erasmus Ritter mit Freude vernommen, daß der Streit [über den Katechismus] in Bern beigelegt wurde. Auch Luthers versöhnliche Antwort [an die reformierten Städte der Eidgenossenschaft] stimmt ihn hoffnungsvoll; entgegen der Absicht der Zürcher, ein eigenes Schreiben an Luther zu richten, sähe man aber in Konstanz ein gemeinsames Vorgehen der Eidgenossen lieber. Der Tod von Jakob [Windner] ist ein schwerer Verlust für die Konstanzer Kirche. Sendet ein Gedicht über ein schlimmes Ereignis und weist auf den kürzlich erschienenen Kometen hin. Gruß.

Salus et pax Christi.

Audio concisionem apud Bernates pulchre a sopitam 1 , Bullingere charissime; sic enim ex ipso Erasmo Milite 2 nuntium hoc accepi, id quod mihi summae voluptati est. Quid enim pestilentius dissidiis fratrum?

Hinc quoque Lutheri responsum ad vos 3 animum mihi fecit meliora sperandi, dum amice admodum pollicetur se b remisso rancore vos singulariter complecti. In ea enim animorum benevolentia omnis summa christiana concordia constare mihi videtur. Qualis enim futura est concordia, obsecro, quae dissentientibus animis coierit? -utcunque alias expetibilis et pulchra res sit concordia. Audio autem Tigurinam ecclesiam privatim responsuram Luthero nescio quid 4 . Hoc consilium bonis quibusdam apud nos non placet; sic enim libere decet indicare invicem cogitationes nostras fraternas. Putant

a vom Schreiber korrigiert aus pulchrae.
b vor se ein gestrichener Buchstabe.
1 Vgl. oben Nr. 1101, Anm. 3.
2 Erasmus Ritter.
3 Siehe oben Nr. 1096, Anm. 1.
4 Vgl. oben Nr. 1104, 18-28 mit Anm. 7.

enim consultius, ut nulla ex ecclesiis vestris privatim, sed omnes communitus responderent. Narn unam causam, unum populum decet unum et idem responsum; sic enim facilius effugietis periculum, et unanimitas c inter vos ipsos conservabitur certius.

Nova nulla sunt apud nos, nisi quod dominus abstulit nobis d. Iacobum 5 , parrochum divi Ioannis, morte quidem non immatura, sed quae noceat ecclesiae, nisi successorem sortiamur aeque doctum et pium.

Mitto hic ad te miram tragaediam carmine descriptam 6 , qua docemur, quam sit invocandus dominus, ne in tentationem nos ducat 7 . Cometen vidistis longos radios proiicientem 8 ; quid portendat, docebit nos dominus. Utinam cum nostro bono!

Iam, mi Bullingere, vale diutissime in domino cum uxore 9 , matre 10 , liberis 11 et omnibus fratribus.

28. februarii 1538.

Tuus Io. Zvick.

[Adresse auf der Rückseite:] Domino Hainricho Bullingero, Tigurinae ecclesiae pastori, charissimo meo fratri. Tiguri.

c vor unanimitas ein gestrichenes, unlesbares Wort.
5 Jakob Windner, von Reutlingen, gest. 1538, wurde 1496/97 in Basel immatrikuliert und war zunächst Helfer in Biel, dann (spätestens 1513) in Konstanz. Hier wurde er 1519 Pfarrer von St. Johann und trat als Vorkämpfer der reformatorischen Bewegung auf. 1529-1532 predigte er in Kreuzlingen (Kt. Thurgau); 1532 erhielt er das Konstanzer Bürgerrecht. - Lit.: Rublack, Konstanz 206f, Anm. 5; Das Stift St. Stephan in Konstanz, bearb. v. Helmut Maurer, Berlin-New York 1981. - Germania Sacra, NF 15: Das Bistum Konstanz 1, S. 421f.
6 Über diese Beilage ist weiter nichts bekannt.
7 Vgl. Mt 6, 13; Lk 11, 4.
8 Dem in der zweiten Januarhälfte sichtbaren Kometen hat der Feldkircher Arzt Achilles Pirmin Gasser eine Schrift gewidmet; s. Karl Heinz Burmeister, Achilles Pirmin Gasser, Wiesbaden 1970, Bd. I, S. 66-68; Bd. II, S. 37, Nr. 13; vgl. Vadian BW V 479; EA IV/1c 927 c; Leo Zehnder, Volkskundliches in der älteren schweizerischen Chronistik, Basel 1976. - Schriften der Schweizerischen Gesellschaft für Volkskunde 60, S. 501.
9 Anna, geb. Adlischwyler.
10 Anna, geb. Wiederkehr.
11 Anna (geb. 1530), Margaretha (1531), Elisabeth (1532), Heinrich (1534), Hans Rudolf (1536) und Christoph (1537); vgl. Pestalozzi 314.