[715]
Autograph: Zürich StA, E II 337, 124r.-v. (Siegelspur) Ungedruckt
War besorgt wegen Gerüchten über die Pest in Zürich, hat aber durch Konrad Wüst beruhigende Nachricht erhalten. Konnte [Graf Georg von Württemberg], der sich in Mömpelgard aufhält, noch nicht sprechen. Bittet zum wiederholten Mal um eine Abhandlung über Vorsehung und Prädestination, ausserdem um Bullingers neue Kommentare zu den Paulusbriefen und um zehn Exemplare der [Zürcher]Gottesdienstordnung. Weist darauf hin, dass die im andern Brief [Nr. 714]vorgeschlagene [Herausgabe eines Handbuches zur Gestaltung des Kirchenwesens] auch für die Zürcher Kirche von grossem Nutzen wäre. Erkundigt sich nach dem Wahrheitsgehalt von Gerüchten über einen Konflikt um französische Pensionen und Studienfreiplätze, über den Abfall Basels von den Eidgenossen, über den Aufenthalt der Solothurner "Banditen" in Strassburg, über die Annäherung zwischen König [Heinrich VIII.] und dem Schmalkaldischen Bund sowie über die Entfernung der Kultbilder in England und fragt nach dem Stand der Genfer Angelegenheit, alles in der Hoffnung, seine Amtsbrüder durch gute Nachrichten bestärken zu können. Grüsse.
Gratia et pax a domino deo patre per Iesum Christum, servatorem nostrum. Amen.
Fuit apud me non adeo pridem Conradus Vüstius 1 , civis noster, omnia mihi ordine et fidelissime denarrans, ut apud vos agatur, planeque pro omnibus vobis solicitum - nam omnia falsis rumoribus apud nos plena -reddidit prorsus securum, ut etiam posthac minus vobis, amantissimis fratribus meis, metuere possim, cum longe mitius, quam fama erat, pestem apud vos saevire indicarit 2 . Gaudeo igitur ut qui maxime agoque deo meo gratias oppido ingentes ob communem vestri familiarumque vestrarum salutem et incolumitatem. Sed neque puto vos mihi credituros, quo perfusus sim gaudio, dum singulatim ex homine disquiro, omnia salva esse intelligo. Nam quam dira apud nos fama vagarit, non est necesse, ut vobis denarrem. Satis abunde mihi est, quod vana esse haec omnia compererim. Dominus e sua misericordia tribuat, ne tristius quid audire posthac utrinque nos oporteat. Amen.
Iam quod res meas attinet, quia principem nostrum 3 necdum conveni -agit enim Montpellgardi -, nihil est in praesentiarum, quod vel vobis significem vel a vobis speciatim rogem, praeter hoc unum, ut brevibus mihi universam materiam de providentia dei, praedestinatione iisque affinibus rebus descriptam transmittatis 4 ; id quod abs te, colendissime mi Theodore, priusquam Tiguro discederem, non semel flagitavi. Ages autem vel iam amico morem tam aequa tamque salutaria ecclesiae suae roganti. Tu vero, mi Bullingere, si
Briefe_Vol_06_052 | arpa |
---|
annotationes in reliquas Pauli epistolas, nempe Galathas, Ephesios, Colossenses, Philippenses, Thessalonicenses, Philemonem, Timotheum et Titum absolvisti 5 , curato, ad me deferantur; praeterea obsequialia, ut vocant, decem 6 . Et si quid aliud sit, quod primum in lucem apud vos exeat, velim cum isthoc tabellione 7 ad nos transmitti. Haud equidem crediderim vos me falsuros.
Porro quae ad communem rempublicam ecclesiarum, maxime autem ducum Wirttenbergensium conductura existimo, communibus literis 8 inserui. Vestrum igitur erit adesse non tam mihi quam universae ecclesiae Christi, maxime autem vel ob hoc, quod res illic quoque vestra agitur 9 . Poteritis enim hac tam oportuna occasione non tam aliis quam vobis ipsi prodesse. intelligitis nimirum, quod velim.
Postremo est et aliud quiddam, quod a vobis scire desydero. Constans apud nos fama est Gallorum regem 10 Quinque Pagis pensionem renuntiasse inque argumentum rei adolescentes illorum regio stipendio in academiis Galliarum hactenus victitantes domum remisisse 11 . Insuper Basileienses a Paganis quoque illis ad imperii civitates defecisse 12 . Rursus novem illos Solodurenses patria et, quod non sine dolore scribere possum, universa Helvetia pulsos 13 Argentinae agere, belle habere, probe munitos esse auro, vestibus, armis abundare, quibusdam denique in aurem insusurrare brevi res suas in vado futuras 14 . Sed et Angliae regem cum principibus et ||124v. urbibus evangelicis in defensionem verbi conspirasse aiunt 15 omnibusque templis idola et reliqua id genus impia per universum regnum amovisse 16 . Haec quia vera esse vellem, si certi quid earum rerum habetis aut si quid aliud quoque sit, quod gloriae dei provehendae conducere arbitramini et quod audire nobis volupe esse possit, denique, ut se res Genuensium habeant 17 , scripto mihi indicetis, ut habeam et
Briefe_Vol_06_053 | arpa |
---|
ipse, quibus fratres apud nos partim adhuc meticulosos, partim vacillantes et retrospectantes subinde retinere, animare, revocare et exhilarare possim.
Valete in domino, praeceptores et fratres charissimi. Salutate ex me uxores 18 , inprimis autem matrem 19 , filiae meae recens natae 20 susceptorem, consules ambos 21 , Rudolphum Lafater, Heinricum Ron 22 , Andream Gessnar, Casparem Nasal, Nicolaum Brunnerum, Kamlin 23 Conrados Aescher 24 et Luchsinger 25 , Negelin 26 , Bachoffen 27 et reliquos, qui e consularibus Christo favent, praecipue autem lohannem Hab, Ulrichum Trinkler 28 , Luipoldum Grebel 29 et nostros camerarium et cellarium 30 . Volo autem et dominam zum blawen
Briefe_Vol_06_054 | arpa |
---|
fan 31 cum universa sua familia plurimum quoque salutari. Et nisi molestum sit, salutate Uttingerum, Steinerum 32 , Battum 33 , Ammanum 34 , Collinum 35 , lohannem H[enricum] Göldlin, Wyß 36 simulque uxores illorum, maxime autem omnium Michaelem Schwitzer et Christophorum Froschouerum. Rursum valete.
Richevillae, postridie epiphaneias 1536.
Orate pro me et ecclesia nostra.
Vester idem ille Erasmus Fabritius a .
[Adresse darunter:] Clarissimis viris Heinrycho Bullingero et Theodoro Bibliandro, Tigurinorum ecclesiae episcopis et doctoribus, praeceptoribus et fratribus in Christo amantissimis et colendissimis.