Gebrüder Grimm Deutsche Volksmärchen

Illustrationen

von Kurt Schmischke

Märchen europäischer Völker

Von dem Machandelboom

Dat is nu all lang heer, wol twe dusend Johr, do wöör dar en ryk Mann, de hadde ene schöne frame Fru, un se hadden sik beyde sehr leef, hadden awerst kene Kinner, se wünschden sik awerst sehr welke, un de Fru

Bd-08-127_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

bedd'd so veel dorüm Dag un Nacht, man se kregen kenn und kregen keen. \or erem Huse wöör en Hof, dorup stünn en Machandelboom, untier dem stünn dc Fru eens im Winter un schelld sik enen Appel, un sik den Appel so schelld, so sneet se sik in'n Finger, un dat Blood feel in den Snee. »Ach«, sid de Fru un süft'd so recht hoog up, un seg dat Blood vor sik an un wöör so recht wehmödig: »Hadd ik doch en Kind, so rood as Blood un so Witt as Snee.« Und as se dat säd, so wurr ehr so recht fröhlich to Mode: ehr wöör recht, as schuh dat wat warden. Da güng so to dem Huse, un't güng cen Maand hen, de Snee vorgüng: un twee Maand, do wöör dat gröön: un dre Maand, so kömen dc Blömer uut der Eerd: un veer Maand, so drungen sik alle Bömer in dat Holt, un dc grönen Twyge wören all in eenanner wussen: door süngen dc Vögelkens, dat dat ganße Holt schalld, un dc Blöiten felen von den Bömern: do wöör dc fofte Maand wech, un se stünn unner dem Machandelboom, dc röök so schön, so sprung ehr dat Hart vör Freuden, un se füll up cre Knee un kunn sik nich laten: un as dc soste Maand vorby wöör, do wurren dc Früchte dick un staark, do wurr se ganß still: und dc söwde Maand, do greep se na den Machandelbeeren un eet se so nydsch, do wurr se trurig un krank: da güng dc achte Maand hen, un se reep eren Mann un weend un säd: »Wenn ik staarw, so begraaf my ünner den Machandelboom.« Do wurr se ganß getrost un freude sik, bet dc neegte Maand vorby wöör, do kreeg se en Kind so witt as Snee und so rood as Blood, un freude sik so, dat se stürw.

De begroof ehr Mann se ünner den Machandelboom, un he Ring an to wenen so sehr: ene Tyd lang, do wurr dat wat sachter, un do he noch wat weend hat, do hüll he up, un noch en Tyd, do nöhm he sik wedder ene Fru.

Mit dc tweden Fru kreeg he ene Dochter, dat Kind awerst von der eersten Fru wöör en lüttje Sähn un wöör so rood as Blood un so witt as Snee. Wenn dc Fru ere Dochter so anseeg, so hadd se se so leef, awerst denn seeg se den lüttjen Jung an, un dat gütig ehr so dorch't Hart, un ehr düchd, as stünn he ehr allerwegen im Weg, un dachd denn man jümmer, wo seh ehr Dochter all dat Vörmägent towenden wull, un dc Böse gaf ehr dat in, dat se dem lüttjen Jung ganß gram wurr un stödd cm herüm von cen Eck in dc anner un buffd cm hier un knuffd cm door, so dat dat aarme Kind jümmer in Angst wöör. Wenn he denn uut dc School köhm, so hadd he kene ruhige Stad.

Eens wöör dc Fru up dc Kamer gaan, do köhm dc lüttje Dochter ook herup un süd: »Moder, gif my enen Appel.« —»Ja, myn Kind«, säd dc

Bd-08-128_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

Fru un gaf ehr enen schönen Appel uut der Kist; de Kist awerst hadd enen grooten sworen Deckel mit en groot schaarp ysern Slott. »Moder«, söd de lüttje Dochter, »schall Broder nich ook enen hebben?« Dat vördrööt de Fru, doch säd se: »Ja, wenn he uut de School kummt.« Un as se uut dat Fenster wohr wurr, dat he köhm, so wöör dat recht, as wenn de Böse äwer ehr köhm, un se grappst to un nöhm erer Dochter den Appel wedder wech un säd: »Du schalst nich ehr enen hebben as Broder.«So smeet se den Appel in de Kist un maakd dc Kist to: do köhm de lüttje Jung in de Döhr, do gaf ehr dc Böse in, dat se fründlich to cm säd: »Myn Sähn, wullt du enen Appel hebben?« un seeg cm so hastig an. »Moder«, säd dc lüttje Jung, »watt sühst du gräsig uut! ja, gif my enen Appel.«Do wöör ehr, as schuh se cm toreden. »Kumm mit my«, säd se un maakd den Deckel up, »hahl dy enen Appel heruut.« Un as sik dc lüttje Jung Benin bückd, so reet ehr dc Böse, bratsch! slöög se den Deckel to, dat dc Kopp afflöög un ünner dc roden Appel füll. Da äwerleep ehr dat in dc Angst, un dacht: »Kunn ik dat von my bringen!« Dagüngse bawen na ere Stuw na erem Draagkasten un hahl' uut dc bäwelste Schuuflad enen witten Dook un sett't den Kopp wedder up den Hals un bünd den Halsdook so üm, dat'n niks sehn kunn, un sett't cm vör dc Döhr up enen Stuhl un gaf cm den Appel in dc Hand. Do köhm doorna Marleenken to erer Moder in dc Kääk, dc stünn by dem Führ un hadd enen Putt mit beet Water vör sik, den röhrd sc jümmer ümm. »Moder«, säd Marleenken, »Broder sitt vör dc Döhr un süht ganß witt uut un hett enen Appel in dc Hand, ik heb cm beden, he schuh my den Appel gewen, awerst he antwoord my nich: do wurr my ganß grolich.« — »Gah nochmaal hen«, säd dc Moder, »un wenn he dy nich antworden will, so gif cm eens an dc Oren.«Do güng Marleenken hen und säd: »Broder, gif my den Appel.« Awerst he sweeg still; do gaf se cm eens up dc Oren, do fee! dc Kopp herünn, doräwer vörschrock se sik un füng an to wenen und to roren: un löp to erer Moder un säd: »Ach, Moder, ik hebb mynen Broder den Kopp afslagen«, un weend un weend un wull sik nich tofreden gewen. »Marlecnkcn«, säd dc Moder, »wat best du dahn! Awerst swyg man still, dat et keen Mensch maarkt, dat is nu doch nich to ännern; wy willen cm in Suhr kaken.« Do nöhm dc Moder den lüttjen Jung un hackd cm in Stücken, ded dc in den Putt un kaakd cm in Suhr. Marlcenken awerst stünn daarby un weend un wennd, un dc Tranen füllen all in den Putt, un sc bruukdcn goor keen Solt.

Da köhm dc Vader to Huus un sett't sik to Disch un säd: »Wo is denn

Bd-08-129_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

myn Sah 11 Da droog de Moder ene groote groote Schöttel up mit Swartsuhr, un Marleenken weend un kunn sich nich hohen. Do säd de Vader wedder: »Wo is denn myn Sähn?« — »Ach«, säd de Moder, »he is äwer Land gaan, na Mutten erer Grootöhm: he wull door wat blywen.« —»Watdaithedenndoor? Un heft my nich maal Adjüüs sechd!« »O, he wut! geern hen und bed my, of he door wo! sos Wäken blywen kunn; hie is jo wo!! door uphawen.« — »Ach«, sid dc Mann, »my is so recht trurig! Dat is doch nich recht, he hadd my doch Adjüüs sagen schullt.« Mit des lung he an to äten un sid: »Marleenken, wat weenst du! Broder wart wo! wedder kamen.« — »Ach, Fru«, säd he do, »wat smeckt my dat Aeten schöön! Gif my mehr!« Un je mehr he eet, je mehr wull he hebben un säd: »Geeft my mehr, gy schöhlt niks door af hebben, dat is, as wenn dat all myn wör.« Un he eet un eet, un dc Knakens smeet hie all ünner den Disch, bet he allens tip hadd. Marleenken awerst güng hen na ere Commod un nöhm ut dc ünnerste Schuuf eren besten ss den Dook un hahl all dc Beenkens un Knakens ünner den Disch heruut un bund se in den syden Dook und droog se vör dc Döhr un weend ere blödigen Tranen. Door Lid se se ünner den Machandelboom in dat grüne Gras, un as se se door henlechd hadd', so war ehr mit cenmal so recht licht, un weend nich mer. Do füng dc Machandelboom an, sik to bewegen, un dc Twyge deden sik jümmer so recht von eenanner un denn wedder tohoop, so recht, as wenn sik eener so recht freut un mit dc Händ so dait. Mit des so güng dar so'n Newel von dem Boom, un recht in dem Newel dar brennd dat as Führ, un uut dem Führ dar flöög so'n schönen Vage! heruut, dc süng so herrlich un flöög hoog in dc Luft, un as he wech wöör, do wöör dc Machandelboom, as he vörhen west wöör, un dc Dook mit dc Knakens wöör wech. Marleenken awerst wöör so recht licht un vörgnöögt, recht as wenn dc Broder noch leewd. Do güng se wedder ganß lustig in dat Huus by Disch Ufl eet. Dc Vage! awerst flöög wech un sett't sik tip enen Goldsmidt syn Huus tun füng an to singen:

»Mein Mutter, der mich schlacht', mein Vater, der mich aß, mein Schwester, der Marlenichen, sucht alle meine Benichen, bind't sie in ein seiden Tuch, legt's unter den Machandelbaum. Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Bd-08-130_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

Dc Goldsmidt seet in syn Waarkstad un maakd ene goline Kede, do höörd he den Vage!, de up syn Dak seet un sung, un dat dünkd cm so schöön. Da stünn he up, un as he äwer den Süll güng, do vörlöör he eenen Tüffel. He güng awer so recht midden up de Strat hen, eenen Tüffel un een Sock an: syn Schortfell hadd he vör, un in de een Hand hadd he de golin Kede un in de anner de Tang; un de Sünn schynd so hell up de Strat. Door güng he recht so staan un seeg den Vage! an. »Vage!«, secht he do, »wo schöön kannst du singen! Sing my dat Stück nochmaal.« —»Ne«, secht dc Vage!, »twemaal sing ik nich umsünst. Gif my dc golin Kede, so will ik dy't nochmaal singen.« — »Door«, secht dc Goldsmidt, »best du dc golin Kede, nu sing my dat nochmaal.« Do köhm dc Vage! un nöhm dc golin Kede so in dc rechte Poot un güng vor den Goldsmidt sitten un süng:

»Mein Mutter, der mich schlacht',
mein Vater, der mich aß,
mein Schwester, der Marlenichen,
sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch,
legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Da flög dc Vage! wech na enem Schooster und sett't sek up den syn Dack un süng:

»Mein Mutter, der mich schlacht',
mein Vater, der mich aß,
mein Schwester, der Marlenichen,
sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch,
legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Dc Schooster höörd dat un leep vör syn Döhr in Hemdsaarmels un seeg na syn Dack un mussd dc Hand vör dc Ogen hohen, dat dc Sünn cm nicht blend't. »Vage!«, secht he, »wat kannst du schöön singen.« Do rööp hein syn Döhr Benin: »Fru, kumm mal heruut, dar is een Vage!: süh mal den Vage!, dc kann maal schöön singen.« Do rööp he syn Dochter un Kinner un Gesellen, Jung un Maagd, un se kömen all up dc Strat un seegen den Vage! an, wo schöön he wöör, un he hadd so

Bd-08-131_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

recht rode un gröne Feddern, un üm den Hals wöör dat as luter Gold, un de Ogen blinken cm im Kopp as Steern. »Vage!«, sägt de Schooster, »nu sing my dat Stück nochmaal.« »Nec«, secht de Vage!, »twemaal sing ik nich umsünst, du must my wat schenken.« — »Fru«, säd de Mann, »gah na dem Bahn: up dem bäwelsten Boord door staan een Poor rode Schö, de bring herünn.«Do güng de Fru hen un hahl de Schö. »Door, Vage!«, säd de Mann, »nu sing my dat Stück nochmaal.« Do köhm de Vage! un nöhm de Schö in de linke Klau un flöög wedder up dat Dack un süng:

»Mein Mutter, der mich schlacht',
mein Vater, der mich aß,
mein Schwester, der Marlenichen,
sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch,
legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! buin ik!«

Un as he uutsungen hadd, so flöög he wech: dc Kede hadd he in dc rechte un dc Schö in dc linke Klau, un he flöög wyt wech na ene Mäht, un dc Mahl güng: »Klippe klappe, klippe klappe, klippe klappe.« Un in dc Mäht door seeten twintig Mählenburßen, dc hauden enen Steen un hackden: »Hick hack, hick hack, hick hack«, un dc Mäht güng: »Klippe klappe, klippe klappe, klippe klappe«, so güng dc Vage! up enen Lindenboom sitten, dc vör dc Mäht stünn un süng:

»Mein Mutter, der mich schlacht',

dc höörd een up,

»mein Vater, der mich aß«,

do höörden noch twe up un höörden dat,

»mein Schwester, der Marlenichen«,

dc höörden wedder veer up,

»sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch«,

nu hackden man noch acht,

»legt's unter«

Bd-08-132_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

nu noch man fyw,

»den Machandelbaum«.

nu noch man een.

»Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! hun ik!«

Do hüll de lezte ook up un hadd dat lezte noch höörd. »Vage!«, secht he, »wat singst du schöön! Laat my dat ook hören, sing my dat nochmaal.« — »Nec«, secht de Vage!, »twemaal sing ik nich umsünst, gif my den Mählensteen, so will ik dat nochmaal singen.« — »Ja«, secht he, »wenn he my alleen tohöörd, so schuilst du cm hebben.« —»Ja«, säden de annern, »wenn he nochmaal singt, so schal! he cm hebben.« Do köhm de Vage! herünn, un de Möllers saat'n all twintig mit Böhm an un böhrden Steen up: »Hu uh uhp, hu uh uhp, hu uh uhp!« So stöök de Vage! den Hals döör dat Lock un nöhm em üm as enen Kragen un flöög wedder up den Boom un süng:

»Mein Mutter, der mich schlacht«,
mein Vater, der mich aß,
mein Schwester, der Marlenichen,
sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch,
legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Un as he dat uutsungen hadd, do deed he dc Flünk von eenanner un hadd in dc rechte Klau dc Kede un in dc linke dc Schö un um den Hals den Mählensteen un floog wyt wech na synes Vaders Huse.

In dc Stuw seet dc Vader, de Moder un Marleenken by Disch, un dc Vader säd: »Ach, wat waart my licht, my is recht so good to Mode.« —»Nä«, säd dc Moder, »my is recht so angst, so recht, as wenn en swoor Gewitter kummt.« Marleenken awerst seet un weend un weend; da köhm dc Vage! anflegen, un as he sik up dat Dack sett't: »Ach«, säd de Vader, »my is so recht freudig, un dc Sünn schynt buten so schöön, my is recht, as schu!! ik enen olen Bekannten weddersehn.« — »Ne«, säd dc Fru, »my is so angst, dc Täne klappern my, un dat is my as Führ in den Adern.«Un se reet sik ehr Lyfken up un so mehr, awer Marleenken seet in en Eck un weend un hadd eren Platen vör dc Ogen un weend den Platen ganß meßnatt. Do sett't sik dc Vage! uv den Machandelboom un süng:

Bd-08-133_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

»Mein Mutter, der mich schlacht'«,

Do hüll de Moder de Oren to un kneep de Ogen to un wull nich sehn un hören, awer dat bruusde ehr in de Oren as de allerstaarkste Storm, un de Ogen brennden ehr un zackden as Blitz.

»Mein Vater, der mich aß«,

»Ach, Moder«, secht de Mann, »door is en schöön Vagel, de singt so herrlich, de Sünn schynt so warm, un dat rückt as luter Zinnemamen.«

»Mein Schwester, der Marlenichen«,

Do läd Marleenken den Kopp up dc Knee un weend in eens wech, de Mann awerst säd: »Ik ga henuut, ik mutt den Vage! dicht by sehn.« — »Ach, gah nich«, säd dc Fru, »my is, as beewd dat ganße Huus un stünn in Flammen.« Awerst dc Mann güng henuut un seeg den Vage! an.

»Sucht alle meine Benichen,
bind't sie in ein seiden Tuch,
legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Mit des leet dc Vage! dc gollne Kede fallen, un se fee! dem Mann jüst um'n Hals, so recht hier herüm, dat se recht so schöön passd. Do güng he herin un säd: »Süh, wat is dat vör'n schöön Vage!, heft my so 'ne schöne gollne Kede schenkd un süht so schöön uut.« Dc Fru awerst wöör so angst, un füll langs in dc Stuw hen, un dc Mütz füll ehr von dem Kopp. Do süng dc Vagel wedder:

»Mein Mutter, der mich schlacht'«,

»Ach, dat ik dusend Föder ünner dc Eerd wöör, dat ik dat nich hören schul!!«

»Mein Vater, der mich aß«,

Do füll dc Fru vor dood nedder.

»Mein Schwester, der Marlenichen«,

»Ach«, säd Marleenken, »ik will ook henuut gahn un sehn, of dc Vage! my wat schenkt?« Do göng se henuut.

»Sucht alle meine Benichen, bind't sie in ein seiden Tuch«,

Bd-08-134_Maerchen Gebr. Grimm	Flip	arpa

So smeet he ehr dc Schö herünn.

Legt's unter den Machandelbaum.
Kywitt, kywitt, wat vör'n schöön Vage! bün ik!«

Do wöör ehr so licht un frölich. Do truck se de neen roden Schö an und danßd un sprüng herin. »Ach«, säd se, »ik wöör so trurig, as ik henuut güng, un nu is my so licht! Dat is maal en herrlichen Vage!, hett my en Poor rode Schö schenkd.« — »Nec«, säd de Fru un sprüng up, un dc Hoor stünnen ehr to Baarg as Führsflammen, »my is, as schult dc Welt ünnergahn, ik will ook henuut, of my lichter warden schull.« Un as se uut dc Döhr köhm, bratsch! smeet ehr dc Vage! den Mählensteen up den Kopp, dat se ganß tomatscht wurr. Dc Vader un Marleenken höörden dat un güngen henuut: do güng en Damp un Flamm un Führ up von der Städ, un as dat vorby wöör, do stünn dc lütje Broder door, un he nöhm synen Vater un Marleenken by der Hand, un wären alle dre so recht vergnöögt un güngen in dat Huus by Disch un eeten.

Copyright: arpa, 2015.

Der Text wurde aus der Märchen-, Geschichten- und Ethnien-Datenback von arpa exportiert. Diese Datenbank wurde dank Sponsoren ermöglicht. Es würde uns freuen, wenn wir mit Ihrer Hilfe weitere Dokumente hinzufügen können.
Auch bitten wir Sie um weitere Anregungen in Bezug auf Erweiterungen und Verbesserungen.
Im voraus Dank für die Mithilfe. Spenden können Sie unter In eigener Sache

Ihr arpa team: www.arpa.ch Kontakt