[347]
Autograph: Zürich StA, E II 356a, 931 (Siegelspur) Gedruckt: K[laus] Martin Sauer, Dionysius Melander d. A. (ca. 1486-1561). Leben und Briefe, in: Jahrbuch der hessischen kirchengeschichtlichen Vereinigung, Bd. 29, [Darmstadt] 1977, S. 29f
Bullingers Kommentar zur Apostelgeschichte gefällt den Frankfurtern. Christoph [Froschauer] hat berichtet, weshalb das Geldgeschenk an Bullinger unter die Bedürftigen verteilt wurde. Melander hat Bullingers Dank dafür ausgerichtet. Dieser soll mit seiner Arbeit fortfahren. Mit Spannung erwartet man seine Kommentare zu den Korintherbriefen. Luther wird Erasmus erneut gegen die Reformierten aufbringen. Die Täufer haben die Kirche in Münster in die Irre geführt. Warnung vor Hoffman, Campanus, Servet, Bünderlin u. a. Mahnung, weiterhin die Feinde zu bekämpfen. Grüße, namentlich an Rudolf [Collin] und Theodor [Bibliander].
Gratiam et pacem a deo per Christum.
Eruditissimi commentarii tui in Acta Apostolica 2 , Bullingere doctissime, senatui nostro ut piis omnibus arriserunt, et ut eorum gratos animos agnosceres, xeniolum quoddam miserunt. Quod autem in egenorum usum dispartitum
est 3 , causam exposuit Christophorus 4 noster. Senatui, ut audio, perplacet, modo vicissim tu gratus sis. Quibus ut fidem facerem, litteras tuas 5 , gratitudinis testes legendos, exhibui, tuamque gratitudinem commendarunt, esque senatui nostro propter pietatem atque eximiam eruditionem commendatissimus. Probantur etiam lucubrationes tuae piis atque eruditis. Perges igitur, uti caepisti, fortiter Christi spiritu aspirante. Video enim iam passim eos libros contemptui expositos, qui contentioso spiritu sunt scripti. Quibus turbantur ecclesiae, laeditur charitas, offenduntur infirmi. Quibus vero aedificatur ecclesia, iam tandem grati sunt. Ecclesiae igitur adsis, perge scribendo. Christus ut hactenus suo spiritu tibi aderit. Expectamus pii omnes ardentissimis votis, quae nunc meditaris in Chorinthios 6 . Sunt enim epistolae, quae varia tractant, locos communes insignes, hoc nostro saeculo maxime necessarios atque observandos 7 . Orabimus Christum, ut quod in te et per te caepit, perficere velit. Amen.
De Hassiae et Saxoniae ecclesiis nihil habeo, quod scribam, nisi quod Lutherus suo more amarulentis convitiis denuo in se, immo verius in nos omnes provocabit Erasmum 8 . Res vehementer displicet optimis viris -paucis, qui a larva pendent Lutheri, demptis. Orandus est sedulo Christus, ut ille nobis succurrat. Video enim omnia fermentata esse. Anabaptistae misere seduxerunt ecclesiam Monasteriensem. Quorundam manibus teruntur perniciosissimi libelli Melchioris Hofmans, Campani cuiusdam, Michaelis Serveto, Binderlins 9 , ac similium. Vigilemus igitur. Ad haec Lutherani papistis longe
pertinaciores sevire in nos non cessant. Pergamus igitur gladio spiritus 10 arcere a caulis lupos rapaces 11 et tandem in Christo vincemus. Amen. ,
His, mi humanissime Bullingere, bene vale et hoc epistolium verius inter occupationes effusum quam scriptum boni consule et me nostramque ecclesiam Christo tuis commenda precibus. Salutabisque meo nomine diligenter symmystas tuos omnes, nominatim autem, quos novi Rodolphum 12 Marpurgi et Theodorum 13 Francofordiae 14 . Iterum atque iterum vale.
Francofordiae, 3. aprilis 1534.
Dionysius Melander
tuus deditissimus.
[Ohne Adresse.]