[2286]
[Ambrosius Blarer] an
Bullinger
Konstanz,
18. November 1545
Autograph: Zürich StA, E II 357, 147 (Siegel)
Teildruck und zusammenfassende Übersetzung: Blarer BW II 400f,
Nr. 1232Blarer wusste, dass Bullinger das Gutachten, das sich [gegen]Bündnisse [mit antichristlichen
Bischöfen und Prälaten]ausspricht, gefallen würde. Er wundert sich aber, dass Bullinger das
Gutachten nicht wie angekündigt beilegte, und bittet ihn, es noch zu senden, da er keine
Abschrift davon hat. — Blarer wird Bullinger unverzüglich berichten, wenn es wichtige Neuigkeiten
gibt, es sei denn, dass kein Bote zur Verfügung steht. — Johannes Haller ist so, wie
Bullinger ihn beschrieben hat, und eignet sich sehr für die Augsburger Kirche. Blarer hat ihn
[über deren Verhältnisse] belehrt und wird ihm auch in Zukunft zur Seite stehen. —Zwinglis
Sohn [Huldrych d.J.]entspricht in Vielem ganz dem Vater. Haller hielt sich nicht einmal einen
Tag lang in Konstanz auf Blarer übersendet einen Brief der Fürsten [Johann Friedrich I.
von Sachsen und Philipp von Hessen] an Straßburg, der kürzlich mit anderen Briefen [in
Konstanz]eintraf und aus dem man ersieht, wie die [katholischen]Gegner die Ehrlichkeit der
[Protestanten] ausnutzen. Wenn doch [die Protestanten] Abstand von solchen Religionsgesprächen
nehmen könnten, die mehr schaden als nützen! Bullinger soll den Brief und die oben
erwähnte Schrift zurückschicken. —Gruße.
S. Ego vero iam antea cogitabam consilium hoc, quod de foederibus misi,
displicere tibi non posse. 1 Miror vero, qui fiat, ut non acceperim, quum ipse
te remittere istuc scribas; 2 sed fortassis ad alia raptus, ut fit, literis insinuare
oblitus es. Rogo autem, ut nunc illud mittas, quum praesertim nullum aliud
exemplum habeam.
De mea fide et scribendi ad te diligentia, si quid unquam ad te tuosque aut
communes etiam res pertinens rescivero, nolo, ut quicquam dubites. Non
deero tibi, nisi mihi tabellarii defuerint, quos non raro desiderare hic solemus.
bannes Hallerus, gravissimi candoris et candide gravitatis iuvenis, prorsum
mihi talis videtur, qualis a te nobis describitur, 4 et appositus valde erit,
nisi omnia me fallant, qui Augustana ecclesia ministret. Dominus illum
spiritus sui iunctione benignissime imbuat, quo in amplissima ista vinea 5
fideliter faeliciterque laboret. Admonui illum nonnullarum rerum; porro quoque
nihil non facturus aut scripturus, sicubi meo illi consilio erit opus.
Zvinglii nostri beate memoria filius 6 multis nominibus ipsissimum refert
patrem; sancta quadam simplicitate praeditus, quam a ipse rerum usus pulchre
paulatim exacuet. Noluit Hallerus vel unum diem nobiscum herere;
alioqui plusculum in illum humanitatis et officii collocassemus.
Mitto principum nostrorum scriptum ad Argentoratenses 7 quod proximis
diebus hisce nostris cum alus nonnullis literis missum est, unde intelliges,
quam abutantur adversarii nostrorum synceritate. Remittas b hoc scriptum
cum priore 8 . Utinam colloquiorum istorum melior sit finis, quam adversarii
ipsi destinant! Utinam vero nostri toties icti ab id genus colloquiis maximopere
(quod omnino opportebat illos facere) abhorrerent, quando nihil istis
und Auditoren, angeführt; s. PC
III 633f, Nr. 601; s. ferner Vadian BW VI
467f, Nr. 1426. —Bullinger ließ sich von
diesem Brief eine Kopie anfertigen (Zürich
StA, E II 350,
523-526, mit Faltungen,
doch ohne Schnittspuren), die er einem
nicht erhaltenen Brief an einen unbekannten
Korrespondenten kurz nach dem
21. November beilegte. Darauf (auf S.
526) brachte er folgende Notiz an: "Heri
demum ad vesperam hanc accepi copiam,
cum priores [wohl der verlorene Brief Bullingers]
obsignassem. Remitte." Dass es
sich bei dieser Abschrift nicht um die von
Blarer zugeschickte Beilage handelt, geht
aus dem Zürcher Wasserzeichen des für
diese Abschrift verwendeten Papiers hervor.
— Zum Regensburger Religionsgespräch
s. oben Nr. 2221, Anm.
5; zu den
Teilnehmern s. oben Nr. 2225, Anm. 10;
2285, Anm. 19.
rationibus proficitur; officitur vero plurimum! Dominum precemur, ut stulticiam
hanc nostris condonet eamque divina sua sapientia ita moderetur, ut
nullas huius penas aliquando demus, sed omnibus felicius quam pro nostris
mentis cadentibus nomen ipsius magnum totis animis glorificemus.
Bene vale, mi charissime et optime Bullingere, cum tota tua domo ac
omnibus administris tuis in domino.
Constantiae, 18. novembris 1545.
[Adresse vor f. 151:] Praestantissimo viro domino Heinricho Bullingero,
amico modis omnibus summo. Tiguri.