Projektseite Bullinger - Briefwechsel © Heinrich Bullinger-Stiftung
Textbreite
Schriftgröße
Kapitel 

[1614]

Oswald Myconius an
Bullinger
Basel,
22. März 1542

Autograph: Zürich StA, E II 343a, 236 (Siegelspur) Ungedruckt

Bucer schrieb aus Speyer, ohne auf den Reichstag einzugehen, doch ein Edelmann berichtete Näheres über die für den Ungarnfeldzug vorgesehenen Truppenkontingente; von den verschiedenen Regenten beschränkte sich einzig der französische [König Franz I.] auf schöne Worte. Von Bucer hieß es zunächst, er sei nach Speyer gereist, dann, er sei von [Erz-]Bischof [Hermann von Wied] heimlich nach Köln gerufen worden und habe anschließend [Landgraf Philipp von] Hessen aufgesucht, während sein Begleiter [Johannes] Sturm nach Hause zurückkehrte; letzterer erzählte, der Bischof habe seine [evangelische]Gesinnung u. a. durch die Ablehnung bestimmter Riten - etwa bei der Taufe des jungen Grafen [Eberhard] von Manderscheid - unter Beweis gestellt und wolle die Kirche aufgrund der Hl. Schrift reformieren. Mehr kann Myconius wegen Kopfschmerzen nicht schreiben. Grüße.

S. De Spirensibus comitiis 1 , quamvis Bucerus inde nuperrime literas miserit 2 3 , ne verbo quidem meminit. A nobili tamen viro hic ita accipio: Quod attinet ad exercitum, convenisse, ut 40 milia peditum et octo equitum imperii nomine sint missuri in Ungariam. 4 Rex 5 promisit 28 millia suorum. Similiter papa 6 certum numerum daturus est. Dicunt de Dano 7 et Anglo 8 , quod et ipsi sint facturi officium. Polonus 9 pro se curam habet. Sic nemo principum est, qui non sit navaturus condignam operam excepto Gallo 10 . Is enim bonis verbis expediit omnia. 11 Haec sunt, quae hac de re scribere valeo.

De Bucero tacui, quod nescivi rem omnem, quam egit 12 , et adhuc nescio. Audieram principio abiisse Spiram una cum legatis Argentinensibus 13 , mox vocatum a Coloniensi episcopo 14 , verum id neminem nosse debere. Post

1 Zum Speyrer Reichstag s. oben Nr. 1601, Anm. 10.
2 Bucer hielt sich vom 6. bis etwa 19. März in Speyer auf (s. PC III 244, Anm. 1); aus diesem Zeitraum ist kein nach Basel gesandter Brief von ihm bekannt.
3 Unbekannt.
4 Zu den Truppenstärken für den in Speyer geplanten Türkenfeldzug vgl. auch Traut 24f.
5 König Ferdinand I.
6 Papst Paul III.
7 König Christian III. von Dänemark.
8 König Heinrich VIII. von England.
9 König Sigismund I. von Polen.
10 König Franz I. von Frankreich.
11 Vgl. unten Nr. 1626, 25f mit Anm. 7.
12 Zu Bucers Reise nach Köln s. oben Nr. 1607, 1-6 mit Anm. 4.
13 Gesandte Straßburgs waren Jakob Sturm und Jakob Meyer; außer ihnen reiste auch der neue Stadtadvokat Ludwig Gremp zum Reichstag nach Speyer; s. PC III 222, Anm. 4.
14 Erzbischof Hermann von Wied. -Die Einladung war von Nikolaus Pruckner (Prugner), einem Vertrauten der Erzbischofs, ausgegangen, s. Jacques V. Pollet, Martin Bucer. Etudes sur les relations de Bucer avec les Pays-Bas, l'Electorat de Cologne et l'Allemagne du Nord, Bd. II, Leiden 1985. - Studies in Medieval and Reformation Thought XXXIV, S. 57, Anm. 2; BucerDS XI/1 17, Anm. 8.

longum silentium scripsit quidam 15 ab episcopo discessisse ad Hessum 16 , Sturmium 17 vero, qui comes fuerat, rediisse domum, sed ne verbo quidem meminisse, quae forent acta. Idem tamen exposuisse dicebatur, ut sequitur: primo quidem episcopum optime sentire de religione et hoc certis quibusdam factis comprobasse. Comiti a Manderschen puerum levavit e sacro fonte 18 una cum alio comite 19 . lussit, ut sacrificus papista acciperet aquam puram, tolleret exorcismos, chrisma et salem ac legeret omnia Germanice, ut adstantes caperent. In mensae benedictione precibus utitur et gratiarum actione, sed absque cruce, "Quod benedictum est", inquiens, "a deo, non debet contaminari per hominem."Propter cruces et exorcismos non adit missam. Non patitur apud se sacerdotem aut monachum. Dixit reformandam esse ecclesiam, at non ex canonibus nec ex patribus, sed ex scriptura dei tanquam ex lapide Lydio 20 . Caetera omnia ignorantur.

Tantilla potui per gravem dolorem capitis. Vale cum tuis in Christo.

Basileae, 22. martii anno 1542.

Os. Myconius

tuus.

Theodorum 21 et Pellicanum salvos opto in domino.

[Adresse auf der Rückseite:] Domino Heinricho Bullingero doctissimo, in domino suo.

15 Unbekannt.
16 Landgraf Philipp von Hessen.
17 Johannes Sturm hatte Bucer nach Köln begleitet; vgl. Pollet, aaO, S. 56f. 63.
18 Gemeint ist sicher die Taufe von Eberhard, dem im Februar 1542 geborenen Sohn des Grafen Graf Arnold I. von Manderscheid-Blankenheim;
vgl. Detlev Schwennicke (Hg.), Europäische Stammtafeln, NF XI, Marburg 1986, Tafel 6.
19 Unbekannt.
20 Probierstein; vgl. Adagia, 1, 5, 87 (LB II 215).
21 Theodor Bibliander.