[1329]

Hat noch keinen Zuspruch erhalten, obwohl er über die hoffnungslose Zerstrittenheit der Basler Kirche geklagt hat und seine Frau schon vierzehn Tage an der Pest darniederliegt. In aller Bedrängnis ist Gott seine einzige Zuflucht; er ist verzweifelter als während des [Zweiten Kappeler]Kriegs, weil [Karlstadt]die Kirche verwüstet und keine Besserung zu erwarten ist. Bullinger braucht ihn nicht mehr als "Bischof"anzureden, da die Kirchenleitung neuerdings vierteljährlich wechselt; ausgerechnet er, der sein Amt nie gesucht hat, wurde beschuldigt, nach Alleinherrschaft zu streben. Bittet, ihn zu trösten und für den kranken [Alt-]Bürgermeister Jakob Meyer zu beten.

S. Quo sum perturbatior, eo minus consolationis a vobis accipio. Conquestus sum ² de summo malo, quod potest ecclesiam invadere dei, puta dissidium fratrum, et quod peius, inquietorum, ne quid aliud dicam, praelatio, imo quod adhuc peius, nulla spes concordiae. Talis est enim adversarii ³ natura, ut, nisi dominetur, non quiescat. Interim accedit pestis ⁴ , nec accedit communiter, sed invadit carnem meam gravissime; uxor ⁵ nanque decumbit quatuordecim iam integros dies ⁶ et finem non , video, tam laborat crudeliter. Quid tu putas me inter haec pati, quibus adfectibus quati, quantis doloribus angi? Possum vere dicere cum Davide: "Circumdederunt me dolores mortis" 7 etc.

Cogor videre ecclesiam pereuntem, audire convicia in me, manere mortem vel saltem longam infirmitatem uxoris, sentire defectionem amicorum, a domino tolli christianissimos quosque, imo desperare de evangelio. "Et ubi", inquis, "interea quiescis?" Credé mihi, non est quies nisi in domino ⁸ ; nam amici etiam, qui supersunt, dum adeunt tile. perturbati perturbatiora reddunt omnia. Aliter non licet; non est enim vir bonus, qui non fleat statum communem ecclesiae et reipublicae, quoties intuetur, nec audire est aliud verbum

9" quam: "Actum est". "In bello contra nos , respondes, "nunquam ita desperavimus." Ego vero una cum viris piis desperavi, postquam aper iste 10 coepit devastare agrum ecclesiae nostrae, et spes esse non potest, ut emendetur, maxime dum favorem invenit a sui similibus, hoc est papistis, catabaptistis, male evangelicis, et qui sub fidei titulo suis indulgent adfectibus; hi nanque simul intentant tumultum, si quis contra doctorem aliquid praesumat mali. Alioqui timidior est lepore, qualem se dixit egisse Tiguri; ne dicas: "Bonum hic virum eum sensimus."

Hactenus scripsisti ad me "episcopo Basiliensi"; cave deinceps, nam effectum, ut per angarias ¹¹ vicissim parochi gerant curam ecclesiae ¹² , non unus solus, ne detur papatui reditus occasio, dein ne pro monarcha ecclesiastico se venditet Myconius, qua ratione clam apud senatum - a quo, nescio - fueram accusatus. Cogeris dicere, quia me nosti: diligens, imo curiosa contra miserum inquisitio; signum, quod libenter nocuissent, imo quod nocituri sunt adepti ansam. Myconius monarchiam peteret, postquam didicit per Omnem vitam nil nisi subiectus esse? Imo quem pudet a domino in hoc fastigium esse positum, ut cui nunquam studuit et cui se satisfacere posse nunquam putavit, etiamsi maxime studuisset. Parcat dominus illis, qui tantum flagitium adversus me excogitarunt; constat enim coram oculis domini, quod de me iudicarunt ex suis ipsorum fastuosis et ambitiosis animis. Age, habent, quod quaesierunt. Pacem opto bonae mentis mihi a domino, praeterea nihil. An tu putas me indigere amicorum consolatione, imo et solatio? Fac ergo, sentiam frequentius, quo tantopere indigeo. Te cum tuis, item et fratribus dominus conservet in perpetua tranquillitate.

Decumbit consul noster lacobus Maior ¹³ ; orabis cum ecclesia tua dominum, ne nos tanto spoliet bono.

Vale cum domo tua et fratribus omnibus. Querimoniam hanc tibi uni etc.

Os. Myconius

tuus.

[Adresse auf der Rückseite:] Domino Heinricho Bullingero, Tigurinae ecclesiae episcopo, fratri in domino observando.